Katoen & Biokatoen

Gangbaar katoen

Gangbaar katoen is één van de meest vervuilende gewassen ter wereld, door het groot gebruik aan pesticiden, ontbladeringsmiddelen bij het plukken en nabehandeling om aan de heersende kwaliteitseisen te voldoen. Wij kiezen voor biologisch katoen: uit gegarandeerd onbespoten katoenplanten, handmatig geplukt en zonder chemische nabehandeling. Een verademing voor de huid en het milieu.

Katoen is door het groot gebruik aan pesticiden, één van de meest vervuilende gewassen ter wereld. 2,5 % van de landbouwgrond wordt gebruikt voor de katoenteelt en  daarop wordt 25 % van alle bestrijdingsmiddelen wereldwijd, gebruikt . Sommige middelen die in Europa verboden zijn, worden geëxporteerd naar ontwikkelingslanden en voor de katoenteelt gebruikt. Planten kunnen tot 5 keer per jaar bespoten worden, wat een zeer groot gevaar vormt voor de arbeiders, de omringende gemeenschappen (vergiftiging, pesticiden in de moedermelk, vruchtbaarheidsproblemen) en het milieu. Door een toenemende immuniteit van de insecten moet men steeds meer en vroeger sproeien.

Katoen werd vroeger handmatig geplukt, nu gebeurt dit machinaal. Hiervoor moet de plant eerst met een ontbladeringsmiddel worden bewerkt. Dit is een uiterst giftig middel dat ook tijdens de Vietnamoorlog werd ingezet. Herinner u Agent Orange.

De combinatie van resistentie, steeds sneller optreden van ziekten en plagen, het toenemend gebruik van kunstmeststoffen leidt tot steeds hogere productiekosten.

Na enkele jaren loont dit niet meer. De bodem is verziekt, het natuurlijke evenwicht verstoord, de boeren trekken weg. Elk jaar worden zo honderdduizenden hectaren bodem en tienduizenden mensen getroffen. Het vervuilende katoenstof dat zich in de lucht verspreidt, het huidcontact met de ontbladeringsmiddelen zorgen voor ziekten onder de bevolking: ademhalingsstoornissen en huidirritaties. Overmatig en onveilig gebruik van bestrijdingsmiddelen leidt naar schatting tot 1 miljoen acute vergiftigingen per jaar.

En daarmee is het nog niet gedaan. Katoen moet behandeld worden om aan onze moderne kwaliteitseisen te voldoen.

Om het katoen kreukherstellend te maken wordt er een laagje kunsthars om de vezel aangebracht of wordt de moleculenstructuur van de vezel chemisch beïnvloed.

De van nature spierwitte katoenpluis verslenst op de plant en wordt ecru-kleurig. Met waterstofperoxide of natriumhypochloriet wordt het katoen gebleekt zodat de oorspronkelijke witte kleur opnieuw benaderd wordt. Daarna wordt het gebleekte katoen geverfd in de gewenste kleur (ook ecru!). De verven die hiervoor gebruikt worden, bevatten meestal zware metalen zoals lood, chroom, zink of koper. Na het verfproces wordt de katoen krimp- en kreukvrij gemaakt met formaldehyde. (Vroeger legde men het katoen een nacht in koud water.)

In het algemeen maakt men bij ecologisch verantwoorde katoenwinning een onderscheid tussen biologisch katoen en onbehandeld katoen. Biologisch katoen is gemaakt van gegarandeerd onbespoten katoenplanten, terwijl onbehandeld katoen pas na het plukken een milieuvriendelijke behandeling krijgt.

Biokatoen

BIOKATOEN is een sociaal en ecologisch alternatief. De boeren gebruiken geen kunstmest, bestrijdingsmiddelen of ontbladeringsmiddelen. In plaats daarvan telen ze katoen volgens de natuurlijke teeltmethoden zoals wisselbouw of het gebruik van plantenextracten, insecten en andere natuurlijke bestrijdingsmiddelen.

Wisselteelt: hiermee bedoelt men dat er afwisselend katoen, sojabonen, maïs en tarwe geteeld worden. Zo vindt de katoenplant opnieuw alle voedingselementen in een goed uitgebalanceerde grondstructuur. Er wordt compost gebruikt in plaats van kunstmest.

Met extracten van het zaad en de bladeren van de Neem-boom wordt ongedierte bestreden en/of de schadelijke insectenpopulaties worden ingetoomd door het inschakelen van het lieveheersbeestje of de gaasvlieg. Biokatoen wordt handmatig geplukt en de teelt is niet schadelijk voor mens en milieu.

Het verwerken gebeurt zo milieuvriendelijk mogelijk, zonder chemische nabehandelingen:  bleken met waterstofperoxide in plaats van met chloor,  krimpen tegengaan door middel van een mechanische, op hitte gebaseerde methode. Bij het verven worden zo milieuvriendelijk mogelijke verfstoffen gebruikt. Er wordt verf gebruikt zonder zware metalen, wat ideaal is voor een gevoelige huid.

Biokatoen komt ook de gezondheid van de boeren ten goede. Hectoliters pesticiden worden vermeden, waardoor de lokale bevolking niet meer wordt blootgesteld aan giftige stoffen. Dankzij de biologische landbouw verbetert de kwaliteit van het grondwater en het drinkwater voor mens en dier.
En... de boeren krijgen een eerlijke prijs.